Friday, January 14, 2011

Ц.Бавуудорж :Аниргүйн эгшиг

Анир гүмхэн үдшийн нялх нахиаг тэмтэрч
Аяс үесхэн борооны болор дуслууд нисэлдэнэ
Шанх задгайлах чиний туяхан хурууны завсраар
Шаргалхан сарны алтлаг туяа урсана
Тэрлэгний чинь хормой дээр өнчин зоргол мэт хэвтээд
Тэнгэрт ямар од нисэхийг чиний нүдэнд үзмээр байна
Хүүхэд зангаа ганцхан л агшинд сарниах бол
Хөлөрсөн алгаараа би бэлхүүсэнд чинь хүрмээр байна
Харуй бүрийд нэг тэрлэг дээр зэрэгцэн суугаад
Ханхөхий уулын согоо өвс хазлахыг үзмээр байна
Урт цагаан шөнө гэзгийг чинь дэрлэн шүлэг уншиж
Уруул дээр минь чиний уруул аяархан хүрэхийг нэг анзаармаар байна
Цэцэг таслан хуруундаа имэрч чулуун дээр би удаан суулаа
Чиний өлмий шүргэсэн цагаан өвснөөс бусад нь л зовлон ажаам
Алган дээр чинь алгаа тавиад ад биш гоо үзэсгэлэнгээс чинь хагацмуй
Аниргүйд зовхин дээр чинь тунарах алтан дусалд зайгаа орхиё доо

Thursday, January 6, 2011

Болор цом 2010 он

Ц.Хулан - Би-Цагаан Дарь Эх

Нямсүрэн Цагаан шүхэрт болсон
Наранцацралт Сандуйн жүд болсон
Намуухнаар хожмоо би
Цагаан дарь эх болно оо!
Шүүдрээр нэрсийм шиг тунгалагхан гэж хорвоог би санасийм
Шүлгээр бус өөрөөр ярьдагтай нь хэл амаа олсонгүй
Бүгдийн түрүүнд ээж минь л өрөвдөж сэм уйлаад болохгүй нь
Бүсгүй амьтныг ачилдаг
Цагаан дарь эх болно оо
Хоосоршгүй танан бумбанаа­саа цутгаж
Хонгор ижий үрс үрсээ цэцэг шиг ургуулдаг байтал
Хонгор ижийн тэнцүүхэн ургуулсан тэр цэцгүүд
Хотлоороо яагаад нэгэн зүгт найгадаггүй юм гэж гайхахдаа би
Цагаан дарь эх болно оо
Арван наймтын идэр цогцоо жийнсрэгийн элс шиг нурааж
Алс ойртоо одох харгуй, чулуу бүхэн дээр цацаж зулсныг,
Алмай үр биднийхээ эндүүрэл эндүүрлийн шанд
Алдаршингуй хар гэзгээ мөн­гөөр цувиж бурханд өр төлснийг
Анзаарсандаа би
Цагаан дарь эх болно оо
Шагжтивийн хамаг амьтан эхдээ мөргөнө гэж би горьдсийм
Шандуурлын далайд живсэн хүмүүс ижийтэй манатай явдгийм байна
Шалдрайхан дусал би ч тэдэн дунд хөвж л яваа
Шаралхсандаа би
Цагаан дарь эх болно оо
Дунд нь бороо шиг орж холилдсон
Дунгуй орчлонд хүнийхээ төрлөөс
Дуртайдаа би салаагүй юм шүү
Дэлэнгүй ч үрээ тэжээх шувуунаас
Уучлал гуйгаад би эргэж ирнэ
Дэгдэх хөлгүй ч үрдээ яарах могойноос
Адис аваад би эргэж ирнэ!
Үйзэн цэнхэр уулнаас туурь үлдэж
Үйтэн хуар талаас буурь хоцорч
Дэлхий нурахаас өмнө би олон олон ирнэ!
Тэмтэрч үзээгүй лусын бараа,
Тэнгэрт үзэгдээгүй луун дунаас ч цочоохгүй гэхдээ
Тэврээсээ үрээ салгах дургүй
Ялгуун ялгуун тэрбум байтугай
Ядаж ганцхан өөрийн ээжийн ачийг хариулсан
Энэ л цагт би эргэж ирнэ
Энэнээс наана, түүнээс цаана
Би цагаан дарь эх байна аа!

Омар Хайяам

Заяасан амьдрал зайлшгүй үхлээс минь
Замбуулин баян ч болоогүй ядуу ч болохгүй
Хорвоод ахиад жаахан яван саатъя даа
Хорвоог таниж амжилгүй тэгсхийгээд нүд анъя даа
-*
Хэрвээ би нүгэл үйлдсэн бол - дуртайдаа үйлдээгүй
Хорвоогийн замыг туулсан бол – дуртайдаа туулаагүй
Би хаана хэн байв? Бурханын шийдсэн бүхнийг
Би ёсчлон дагаж, би дуртайдаа амьд яваагүй ээ
-*
Дэндүү сайн хүнд өгөх дээд шагнал гэж алга
Дэндүү сайны төлөө би дэлүүгээ ярсан ч багадана
Тамын зовлон гэж юу байдгийг мэдэх үү ?
Тамтаггүй хүмүүсийн дунд амьдрах л ёстой там шүү
-*
Ганхаж буй сарнай цэцгийн бут бүхэн
Гайхам сайхан бүсгүйн чандраас ургасан байж таарна
Өнөөдөр бидний гишгэлж буй өвс бүхэн
Өчигдөрхөн цохилж асан зүрхнээс соёолсон байж мэднэ.

**-
Тавилан заяаны ном судрын нэг ч үгийг өөрчлөх арга байхгүй
Тарчилан шаналж буй хувь заяа таныг өршөөх арга бас байхгүй
Амьдралаа дуустал, цөсөө хөөртөл ууж чадлаа ч
Амь насаа уртасгаж, богиносгож л яасан ч чадахгүй
**-
Бурхны ном цээжилж буян аврал гуйснаас
Будрангуйн сэтгэлээ бүсгүйн хөөрхөн аалиар зугаацуулмаар
Хэрэв зээ дурлагсад, хөлчүүрэгсэд тамд ойчдог гэвэл
Хэнбугай нь тэгээд диваажинд залрах юм бол.

Аллн Гинзбэрг - Орь дуу III

Карл Соломонд зориулав

Карл Соломон! Чи надаас илүү галзуу
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Хачин этгээд мэдрэмж чамд төрөх учиртай
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Ээжийн минь сүүдрийг чи элэглэн дууриах
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Эгнэгт араас чинь мөшгих арван хоёр
дагуулаа чи алуулж таарах
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Анзаарагдамгүй тэр л хошигнолдоо чи баясан хөхрөх
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Аймшгийн ямбий ганц бичгийн машины ард бид
агуу зохиолчид болцгоох
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Дүр төрх чинь буурьтай болж, радиод чи сурвалжлага өгөх
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Дүрслэн бодох чадвар
мэдрэмжийн хорхой жирвэгнэн гүйхийг хүлээж авахгүй
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Нөхөрт гаралгүй Ютикадаа өтөлсөн эмэгтэйн хөхнөөс чи цай уух
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Нүцгэн сувилагч нарын биеийг чи Бронксын дээрэмчид болгон төсөөлөх
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Ёроолгүй ангалд үсчин наадах энэ зугааг чинь үгүй хийгч
номхотгогч цамцан дотроо чи бархиран орилох
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Ёрын эмнэлэгт мөрөөрөө ч үхэхгүй, гэмгүй мөнхийн сэтгэлээр
ноорхой төгөлдөр хуурыг чи байдгаараа балбах
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Хоосныг хөндлөн гулд туулах эргэл мөргөлөөс нь
ахиад учрах цочролууд ч сэтгэлийг бие рүү буцаан аврахгүй
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Голгофын фашист үндэстний эсрэг Еврейн соцалист хувьсгал хийхээр
хуйвалдаж байгаа эмч нараа чи илчлэн яллах
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Холхи Лонн-Айлэндын тэнгэрийг чи хэмхчиж
бурханы булшнаас өөрийнхөө доторхи Есүс гэгч хүнийг амилаах
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Хорин таван мянган галзуу товариш
нийтээрээ "Интернационал"-ын дахилтыг дуулах
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна 
Нэгдсэн улсыг бид хөнжил дотроо тэврэн үнсч үнгэхэд
Нэгдсэн улс шөнөжин ханиалгаад биднийг унтуулахгүй
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Цахилгаан гүйдэлд цохиулаад сэтгэл санаа маань эргэн ирэхэд
дээврийг доргитол бөмбөгдөгч онгоц хүржигнэн
эмнэлгийн хана нурах гэж байгаа шиг төсөөлөгдөх
(Ээ, яаралтай гарцгаа!
Ээ, ямар ч авралгүй мөнхийн дайн эхэлчихжээ!
Ээ, ялалт минь, дотуур хувцсаа март, бид эрх чөлөөтэй!)
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
Зүүдэн дотор минь чи тэнгисийн аянаас буцан
хурдны замаар нулимс дуслуулсаар Америкийг нэвт туулж
Баруун эрэгт буй зуны байшинг минь зүглэн шөнө дөлөөр алхах
энэ Роклэндэд би чамтай цуг байна
 Сан Франциско, 1955-1965.

Гинзбэргийн уран зохиолын өдөөгч нь хар тамхи, жааз, секс, зэн-буддизм байжээ. Энэ шүлгээ тэрээр 1949 онд Роклэнд хэмээх галзуугийн эмнэлэгт танилцсан өвчтөн болох дадаист шүлэгч Карл Соломонд зориулан бичжээ. Ютика, Бронкс гэсэн нэрүүд бол Нью-Йорк хотын дүүргүүдын нэр.