Tuesday, March 31, 2009

Уоллс Стивэнс (1879-1955)

НЯМ ГАРАГИЙН ӨГЛӨӨ

Ихэмсэг хайнгуут төрх, зөөдсөн кофе,
Том сандал дээр нарлах жүржүүд;
Эртний вргөлийн бурханлиг аниргүйг
Эвдзн асгарах. эрээн мяраан хивсэн дээрх
Тоть шувууны цэл ногоон эрх чөлөө.
Бүсгүй үе үесхэн зүүдэлж, нойронд нь
Амгалан гялбалзах усан гэнэт барайн харлах мэт
Аль нэгэн цагт нөмөрсөн сүйрэл мэдрэгдэнэ.
Исгэлэн жүрж, гялалзсан ногоон далавчууд
Өргөн тогтоол усыг чимээ аниргүй гатлах
Өөд болоочдын цуваанд эгнэсэн мэт санагдана.
Бурхны цус хийгээд цогцсыг бунхалсан
Эль хуль Палестины зүг, тэнгис далайн дээгүүр
Буйдхан зүүдэндээ алхах энхрий хөлийнх нь дор
Энэ өдөр тогтоол ус шиг, чимээ аниргүй.
II
Өөд болоочдод Бүсгүй өгөөмөр хандахын учир юун?
Чимээгүй сүүдэр, чиггүй зүүдэнд л ирдэг
Ямар хаашаа бурхан шүтээн гээч нь вэ?
Нарны тайвшруулагч увдисаас, Тэр
Исгэлэн жимс, гялалзсан ногоон далавчаас,
Намжаа дэлхийн ямархан нэг үнэр, гоо үзэмжээс
Тэнгэрийн санаа мэт хайрлах учиртай зүйлээ олохгүй гэж үү?
Бурхан шүтээн гэдэг өөрөө л амилах ёстой:
Будрах цасны амьсгал, борооны урин хүсэл,
Ганцаардахын гуниг, эсвэл модод цэцэглэхийн цагт төрөх
Гаргалгүй барихын аргагүй хөөр баяр, намрын шөнө нойтон зам дээр тодрох дэврүүн хөхүүн сэтгэгдэл; Найлзуур нахиа, өвлийн мөчрийг санахын зуур сэрхийх
Бүхий л таатай, бүхий л зовиуртай дурдатгал. Энэ бүхэн
Бүсгүйн сэтгэлийг л сорихоор заяагдсан билээ.
Ill
Үүлсийн дунд Зэвс бурхан хүмүүн бусаар мэндэлсэн.
Эхнь түүнийг хөхүүлээгүй, эхнутаг нь
Эгэл хөрсөндөө түүний ухаан санааг төлжүүлээгүй.
Бидний дундуур тэр хааны лүндэн шившиж,
Биширч өргөсөн гарууд дээр л сүр жавхлантай заларсан;
Ач санаж хүслийг маань биелүүлнэ гэж найдсандаа
Ариун цусаа тэнгэрт уусан холилдтол,
Бидний гар тэргүүнийг нь оддын зүг өргөсөн.
Бидний цус одоо гашлахгүй юу? Диваажингийнх байж тэнцэх үү?
Нэгэн цагт бидний таньж мэдэх диваажингийн юм
Бүхэнд Нээрэн энэ газар дэлхий биелэн хувирч чадах уу?
Тэнгэр тэр цагт цэлмэж бүрхсэн цэнхэр өнгө биш,
Тийм л нэг, өнөөгийнхөөс хавьгүй илүү найрсаг,
Тэсч гарсан хүнд хүчрээс мааиь ч, өвчин шаналлаас ч,
Тэвчээр сорьсон хайр дурлалаас ч агуу байх вий.
IV
"Сэрмэгцээ шувууд өндөрт дүулэхийн өмнө
Сэргэг янзаар униарт талыг харуулдан ажихуйд,
Сэтгэл тайвшраад л ирэх юм. Харин ниссэн хойно нь,
Тэр дупаахан талууд эргээд л хоосорчих юм.
Тэгэхээр диваажин хаана байж таарах вэ?"гэв, Бүсгүй.
Хөөе, тэнд чинь ид шидтэний цуглаан байхгүй,
Хөдөөлүүлгийн газрын хөгшин чөтгөр ч үгүй,
Газар дрорхи алт эрдэнэсийн сан тэр биш,
Гайхамшигт яруу хоолойгоор дуудан урхидагсдын арал бус,
Тэр бол мөрөөдлийн өмнөд нутаг ч биш;
Тэнүүн зун, үдшийг мөрөөдсөн бүсгүйн хүсэл шиг,
Тэмүүлзгч шувуудын тухай бүсгүйн дуртгал шиг,
Хаврын өнгөө хэвээр нь хадгалсан,
Хараацайн далавч оройг нь шүргэсэн,
Тэнгэрийн хаяанаа сүүмэлзэгч, мөнх ногоон дал мод ч биш ээ.
V
"Тайвшрал дунд ч урьдын адил би гээгдэж элшгүй,
Тасралтгүй мөнхийн амгаланг үгүйлсээр л"гэв, Бүсгүй.
Үхэл гэдэг үзэсгэлэн гоогийн зх билээ. Энэ Бүсгүй л
Үлдсэн бүх насны маань мөрөөдөл хүслийг биелүүлнэ.
Хагдарч унасан навчсыг зам дээр маань тэр цацлавч,
Гайхамшигт ялалтын сүрлэг аялгуу дуурсах
Харгуй замууд энэлэл шаналалд, эсвэл
Гал халуун дурлалын ялдам шивнээнд автав ч,
Хөлд нь ороолдох өвснөө суугаад хорвоог ажихыг
Хүсч тэмүүлсэн охин хонгоруудын өмнөөс тэрБүсгүй
Бургаас мод түшин байж наранд залбирна.
Хөвгүүд түүний төлөө чавга, тоор түүгээд,
Хүний нүднээ үл үзэгдэх тавган дээр овоолно.
Хүүхэн хонгорууд түүнийг нь амталж үзээд
Хөсөр хаягдсан навчсын дунд төөрч мансуурна.
VI
Тэр диваажинд чинь үхэл ер байдаггүй юм уу?
Тэнд боловсорч гүйцсэн жимс тасарч ер унадаггүй юу?
Тэнгисийг хайгаад хайгаад олж хэзээ ч нийлэхгүй дээ
Тэвчишгүй зовиуртайгаар буцаж татрах голуудтай хамт
Мөхөж буй дэлхий шиг маань ямар ч хувиралгүй мөчрүүд
Мөнөөхен төгс төгөлдөр тэнгэрээс нь өлгөөтэй байдаг уу?
Яагаад тэнд голын нь эргээр тоор жимс хөглөрч,
Яг цутгалан хавиас нь чавгын үнэр анхилдаг гэж?
Хамаг л цаг хугацаагаар маань бөс торго нэхээд,
Халаг гэж, өнгө бүхнийг маань тэнд зүйж өмсөөд,
Халшрам уйтгарт хөгжмийн маань чавхдасыг бас л товшдог уу?
Үхэл гэдэг үзэсгэлэн гоогийн шидэт эх билээ,
Үнэн халуу төөнөсөн цээжин дотор нь л бид
Өөрсдийг маань нойроо хулжтал хүлээсээр буй
Өргөи дэлхий шиг ээжүүдийнхээ сэтгэлийг мэдэрдэг ээ
VII
Ялдам зөөлөн хийгээд догшин ширүүн хэдэн эрс,
Язгуур төрхөөрөв чармай нүцаэн мандах-
Бурханлиг биш, гэхдээ бурханлиг ч байж мэдэх нарыг
Зуны өглөөний садар самуун наргиан дундаа
Зугаа шуугиантайгаар, магтан биширч дуулцгаана.
Тэнгэр еөдөө буцпах цуснаас нь гадагшилж
Тэдний дуулсан дуу диваажингийн магтуу болно. ,
Эгшиг эгшгээ сүлсээр, тэдний энэ магтуу
Эзэн нь хөөр баяртай залрах салхитай нууранд ч
Чагаа тэнгэр мэт моддод ч, мөнөөхөн дуу нь
Цаашлан цуурайтах гүвээ толгодод ч нэвчин шингэнэ.
Амь эрсэдсэн эрчүүл хийгээд зуны өглөөний
Аль аль нь тэнгэрлэг нөхөрлөлийн үнэ цэнийг андахгүй.
Тэд хаашаа ч явсан, хаанаас ч ирсэн гэсэн,
Тэдний хөл дээрх шүүдэр нөхөрлөлийнх нь тунхаг болно.
VIII
Чимээгүй нам гол усны дээгүүр уйлах дуун түгэхүйд
Чих тавин Бүсгүй чагнахуйд, "Палестин дахь булш бол
Егүүтгэгдсэн сүнснүүд хоргодсон оромж биш,
Ертөнцийн эзэн нойрсож буй бунхан." гэх...
Өнеө л, Нарны эх захгүй тоосон дундаа,
Өдөр шөнийн эрт галвын эрхшээл дотроо,
Эсвэл нөгөө л,их усан доторхи ганцаардлынхаа арал дээр
Эзэнгүй, сул чөлөөтэй, гарах гарцгүй амьд явна, бид.
Уулсыг маань эмжиж буга бэлчин, ятуу шувуу
Уулга алдах мэт исгэрэх дуугаа хадаана;
Улаан жимс аглаг тайгадаа боловсорч гүйцнэ.
Саруул тэнгэрийн ганцаардал дунд, үдшийн цагаар
Санаандгүй сүрэглэсэн хэсэг тагтаа
Цалавчаа алдалсан хэвээр, харанхуйд унан живэх мэт
Давтагдашгүй этгээд давалгаан үүсгээд алдарна.
(1915,1923) орчуулсан Г.Аюурзана

1 comment:

Anonymous said...

Пээь ямар аймаар гүнзгий, нарийн шүлэг вэ? Яруу найраг гэж шал өөр болчихсон юм байна аа...